Inmiddels weet je al hoe je een eenvoudig gesprek kunt voeren in het Limburgs. Klaar om dit uit te proberen? Dan is het wel zo handig als je op de hoogte bent van een paar typische Limburgse uitspraken. Zo kom je niet met je mond vol tanden te staan. Of beter gezegd, zo hoef je niet te denken: “Doa valle mich de sjoon va oeht”.
De mösje valle vaan ’t daak
Een typische Maastrichtse zin, die door de lange ‘aa’ ook in de uitspraak is te herkennen als iets wat een echte Maastrichtenaar zou zeggen. De letterlijke betekenis? De mussen vallen van het dak. Dit zeg je als je in de Limburgse zon zit te zweten op het terras: het is zo warm dat de mussen van het dak vallen.
Doava valle mich de sjoon oeht
Deze uitspraak komt uit een andere Zuid-Limburgse stad, namelijk Heerlen. Wanneer je je ergens heel erg over verbaasd uit je deze zin. De letterlijke vertaling klinkt ook heel Limburgs in de oren: daar vallen me de schoenen van uit!
Enne?
Een heel gesprek kan in het Limburgs worden teruggebracht tot slechts enkele woorden:
“Enne?”
“Auch enne.”
Het klinkt misschien onbeleefd, maar dat is zeker niet de bedoeling. Afhankelijk van de situatie kan ‘Enne?’ verschillende betekenissen hebben, zoals ‘Hoe gaat het met je?’ en ‘Wat is er aan de hand?’. Weet je niet wat je moet antwoorden, dan kaats je de uitspraak heel eenvoudig terug met ‘Auch enne’.
Watbleef?
Heb je een Limburgse uitspraak niet goed verstaan? Dan stel je de vraag ‘watbleef?’: ‘Wat zeg je?’
Tien op twelf
Het uitspreken van de tijd kan nogal voor wat verwarring zorgen. ‘Tien op twelf’ is de Limburgse manier om 12:10u uit te drukken in woorden. Maar dat is niet het enige tijdstip dat door Limburgers anders wordt uitgedrukt. Wanneer ik ‘twintig voor twaalf’ zeg, heeft mijn Brabantse man hier extra uitleg voor nodig. ‘Tien over half twaalf’ begrijpt hij dan weer wel.
Sjud mig un tas koffie in
Een tas koffie inschudden – dat is de letterlijke betekenis van deze uitspraak. Natuurlijk is het in Limburg geen normale zaak om met koffie te schudden en al zeker niet in een handtas. Met ‘schudden’ wordt hier gewoon inschenken bedoeld. En die tas? Dat is natuurlijk een kopje.
Haije!
De groet bij een ontmoeting en het nemen van afscheid is heel eenvoudig. Hier gebruiken Limburgers namelijk hetzelfde woord voor. Met ‘haije’ of ‘hoihoi’ kom je al een heel eind.
Ram leuk!
Om iets te benadrukken hebben Limburgers ook eigen uitdrukkingen. Is iets heel erg leuk? Dan is dat in het Limburgs ‘ram’ of ‘hendig’ leuk.
Unne gooie roetsj
Verblijf je tijdens de feestdagen in Limburg? Dan is dit een goede uitdrukking om te onthouden. Om in het Limburgs iemand een fijne jaarwisseling te wensen, wens je hem ‘unne gooie roetsj’. Hiermee wens je iemand een goede glij het nieuwe jaar in!
Over de auteur
